Om te voorkomen dat de bijen daarvoor een - voor mensen - onwenselijke plek vinden, heeft imker Pim Lemmers de koningin en een deel van het volk in een kast elders geplaatst. Al eerder werd de koningin daartoe gemarkeerd met een groene stip op haar borstschild, zodat ze sneller te vinden is tussen de wel 40.000 bijen in de kast; ontdekt u op de foto waar de koningin zit?

It's a bee's life
Een bij leeft ongeveer een maand, maar een koningin kan wel vijf jaar oud worden. Normaal gesproken heeft de kleur van haar markeerstip een betekenis; aan die kleur kunnen imkers namelijk zien van welk jaar de koningin is. Speciaal voor de kunsttentoonstelling Dolly, over groen en duurzaamheid, werd echter de koningin bij uitzondering met een groene stip gemarkeerd. (Voor koninginnen van 2011 is de kleur eigenlijk blauw.)

Het bijenvolk is nu 'moerloos'; ze zullen daarom spoedig een van de werkbijen kiezen als koningin. Deze dame wordt dan door een heuse hofhouding van werkbijen onophoudelijk gepoetst en vertroeteld. Ze zal bevrucht worden door darren, de mannetjesbijen, die daarna sterven omdat hun taak erop zit.

De mens voor de bij: Dief en hoeder tegelijkertijd
Binnenkort zullen de raten, die nu vol honing en was zitten, 'geslingerd' en geoogst worden door de mens. Daarmee nemen we de bijen eigenlijk het broodnodige voedsel af waarmee zij het koude seizoen overleven. En zelfs nu al moeten de bijen hun voorraad aanspreken, omdat er in het door mensen gecultiveerde landschap vol asfalt, gebouwen en landbouwgrond niet voldoende bloemen meer bloeien om nectar te kunnen winnen.

In de Haarlemmermeer leven de bijen vooral van de gele bloemen van de Koolzaad, deze plant bloeit echter maar twee maal per seizoen. Nu het Koolzaad uitgebloeid raakt, verandert de wereld voor de bijen als het ware in een woestijn. De mens moet de gestolen honing dan vervangen door suikerwater en medicijnen om het volk te laten overleven en ze bovendien weerbaar te houden tegen ziektekiemen.

Bijen zorgen, behalve voor honing, voor kruisbestuiving van heel veel gewassen. Wanneer de bijen nog meer uit onze leefomgeving zouden verdwijnen, zullen veel voedingsmiddelen waarvan we als mens afhankelijk zijn niet meer geproduceerd kunnen worden; misschien moeten ook wij dan maar aan de vitaminepillen, wanneer bijvoorbeeld vele fruitsoorten niet meer verkrijgbaar zijn.

De relatie tussen bijen en mensen is er dus een van wederzijdse afhankelijkheid. En daarin ontstaat de ambivalente rol van de mens; steeds meer soorten dreigen door de gevolgen van de menselijke ontwikkelingsdrang uit de genenpoel te verdwijnen. We zijn er dus enerzijds de oorzaak van dat er voor andere soorten geen plaats meer is. Maar als we uiteindelijk zelf willen overleven, moeten we er - opnieuw door menselijk ingrijpen - voor zorgen dat andere soorten dat ook kunnen. We worden zo een kunstmatige hoeder van de natuur.

Wat kunt U eraan doen?
Het Kunstfort biedt haar bezoekers in het kader van de tentoonstelling Dolly, en het kunstwerk Why we Fly, why we Die van Stadtimkerei Finger, zakjes met zaad voor bijenplanten aan. De kunstenaars vragen u uit naam van de bijen om dit zaad overal in de regio te uit te strooien. Uit het zaad groeien bloemen die - verspreid over het seizoen - zullen bloeien, zodat de bijen het hele seizoen door hun nectar kunnen oogsten.